Vóór de mechanisatie had de polder Langerak drie molens. In 1939 werd een schepradgemaal gebouwd, aangedreven door een dieselmotor, ter vervanging en op de plaats van de afgebroken Oostermolen. T.b.v. dit gemaal werd gebruik gemaakt van de molengang en het scheprad van genoemde molen. Wel werd het scheprad vergroot, zodat dit een capaciteit kreeg van 90 tot 100 m³ per minuut. Een tweede molen brandde in mei 1940 door oorlogsgeweld af. De derde molen is nog over: de Westermolen, een wipmolen van onbekend bouwjaar. Sinds 1978 vindt de bemaling van de polder plaats door een automatisch elektrisch vijzelgemaal.
Het gemaalgebouwtje van 1939 aan de Nieuwpoortseweg 2 te Langerak staat op een vrijwel vierkante plattegrond en is opgetrokken uit baksteen in sobere trant onder een overstekend pannen dak, het bekende type gemaalgebouw, dat veel in de Alblasserwaard wordt aangetroffen. Aan de zijkant zit een groot scheprad. De Crossley dieselmotor met liggende cylinder, is te Manchester vervaardigd. Het gemaal is in 1992 op de provinciale monumentenlijst geplaatst, voornamelijk vanwege de unieke motor.
Technische gegevens dieselgemaal
Het gemaal bestaat uit een liggende ééncylinder Crossley dieselmotor, type HDE 11 van 50/60 p.k. bij 270 r.p.m. met een verbruik bij normaal bedrijf van ca. 19 liter dieselolie per uur. Aan deze motor is een vliegwiel gekoppeld met op dezelfde as een handbewogen frictie koppeling voor het aandrijven van de verdere delen, nodig om het schoepenwiel buiten het gebouw op gang te brengen. Deze verdere delen bestaan uit een aangehangen schijfwiel dat belast is met een brede drijfband welke via een spanwiel een groot schijfwiel aandrijft. Dit geheel beweegt het rondsel dat aangrijpt in een groot zogenaamd visgraattandwiel, wat op zijn beurt direct is gekoppeld aan het schoepenwiel buiten. Verder is nog aanwezig een installatie om lucht te pompen voor startdoeleinden en een zoetwaterkoelpomp.
Openingstijden
Geopend op: afspraak
Op de Nationale Gemalendag, zaterdag 13 mei 2023, is dit gemaal geopend van 10.00 tot 16.00 uur.
