De polders Over- en Nederslingeland in Giessenburg werden vanouds bemalen door twee molens. In november 1900 is een stoomscheprad gemaal gerealiseerd ter plaatse van de kort hiervoor afgebrande Kademolen aan de Postkade van de polder Nederslingeland. In 1902 volgde de samenvoeging van Over- en Neder-slingeland tot één polder, waardoor de molen van Overslingeland overbodig werd. Deze molen is het jaar daarop gesloopt.
Bij de modernisering van het gemaal in 1939 werd voor de aandrijving van het scheprad (aan de buitenkant van het gemaal) in Manchester (Engeland) een Crossley dieselmotor aangeschaft. Toen men deze motor wilde installeren, brak de oorlog uit. Het polderbestuur was bang dat de Duitsers de motor in beslag zouden nemen. Een landbouwer heeft toen het hele gevaarte onder het hooi verstopt tot aan het eind van de oorlog. In 1945 werd de motor alsnog ingebouwd en deze heeft dienst gedaan tot 1980. Hierna is overgegaan tot volledig geautomatiseerde bemaling.
Het (toenmalige) Hoogheemraadschap van de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden heeft het gemaal verkocht aan de Geschiedkundige Vereniging Giessenburg en Schelluinen. Door onvoldoende onderhoud verslonsde het gemaal en de motor. Belangrijke delen van de motor zijn gesloopt c.q. vernield. Het gebouw is verwaarloosd en het dak dreigde in te storten. Daarom is het gemaal in erfpacht uitgegeven aan de Stichting Uitvoering Landschapsplan Alblasserwaard- Vijfheerenlanden (STUV). De STUV heeft in 2001/2002 het gemaal opgeknapt en ingericht als meditatief centrum. Tevens zijn enkele voorzieningen aangebracht, zoals een toilet en een picknickplaats. Gezien deze nieuwe functie heeft het gemaal de naam ‘De Schuilplaats’ gekregen, een ruimte voor wandelaars, fietsers, kanoërs en ruiters.
Vervolgens zijn in 2004 het scheprad, de (voor)watergang naar de Smoutjesvliet, de heul onder de Postkade en de (achter)waterloop gerestaureerd c.q. vernieuwd. Vrijwilligers hebben getracht de (onvolledige) motor op te knappen. Het is gelukt om de motor te laten draaien op één cilinder. Wanneer het geheel goed is opgewarmd, is deze net in staat om het scheprad mee te nemen en water te verplaatsen.
Mede vanwege gebrek aan toezicht c.a. zijn vernielingen aangericht in het gemaal en moest worden besloten het gebouw te sluiten. De laatste zes jaar is niets meer gedaan aan het gebouw en de motor, zodat de kwaliteit er niet beter op is geworden. De STUV bevindt zich in liquidatie, zodat er ook een einde komt aan de erfpacht. Het gemaal zou dan weer in volle eigendom komen van het Waterschap Rivierenland (sinds 1 januari 2005 rechtsopvolger van het Hoogheemraadschap).
Het Waterschap Rivierenland zit daar niet op te wachten, want het gemaal is niet nodig voor het waterstaatkundig beheer. Het heeft vooral belang bij de ondergrond van het gemaal, vanwege de aanwezigheid van de boezemkade waarop het gemaal ligt. Daarom lopen sinds 2010 contacten tussen de RGS met de STUV over de overname van de erfpacht door de RGS. De STUV heeft met een briefje van 27 augustus 2013 aangegeven het gemaal aan de RGS over de dragen. Het Waterschap heeft bij brief van 18 september 2013 aangegeven aan deze overname medewerking te zullen verlenen.
Gezien het recente besluit van de STUV het gemaal over te dragen aan de RGS, de medewerking van het Waterschap daaraan en het enthousiasme van diverse vrijwilligers, wordt voldaan aan de hiervoor genoemde voorwaarden. Wel is het gewenst diverse werkzaamheden te verrichten aan het gebouw en het scheprad en de motor te restaureren (zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat te brengen).
Het gemaal heeft als adres Postkade 1 (met de onofficiële postcode 3381 LE) te Giessenburg en ligt aan de Smoutjesvliet, ten zuidoosten van de kruising van de provinciale wegen N214 en N216. De Smoutjesvliet is een bevaarbare waterweg voor kano’s en kleine gemotoriseerde vaartuigen. De Postkade is een doorgaande weg voor fietsers en wandelaars (officiële fiets- en wandelroutes). Ook wordt de Postkade benut door ruiters. De bereikbaarheid met auto’s is vanaf de zuidzijde via de Postkade, ten oosten van de Smoutjesvliet, en vanaf de noordzijde via de N214.
Openingstijden
Dit gemaal is vanaf mei tot en met oktober iedere tweede zaterdag van de maand geopend van 10.00 uur tot 16.00 uur. Het gemaal is buiten deze tijden open op afspraak.
Op de Nationale Gemalendag, zaterdag 13 mei 2023, is dit gemaal geopend van 10.00 tot 16.00 uur.
